 |
| पंतप्रधान मोदींना घानाचा सर्वोच्च सन्मान: भारत-आफ्रिका संबंधांमध्ये नवा अध्याय! |
जुलै 2025 भारतासाठी एक ऐतिहासिक महिना ठरला आहे! पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना घानाने आपला सर्वोच्च राष्ट्रीय सन्मान, 'Officer of the Order of the Star of Ghana' प्रदान केला आहे. हा सन्मान केवळ मोदींच्या जागतिक नेतृत्वाची पोचपावती नाही, तर भारत आणि घाना यांच्यातील संबंधांमध्ये एका नव्या आणि महत्त्वाच्या पर्वाची सुरुवात करणारा क्षण आहे.
'Officer of the Order of the Star of Ghana' म्हणजे काय?
हा घानाच्या राष्ट्राध्यक्षांद्वारे दिला जाणारा एक अत्यंत प्रतिष्ठित नागरी सन्मान आहे. यात तीन प्रमुख श्रेणी असून, 'Officer' ही मध्यम श्रेणी आहे. ही पदवी अशा व्यक्तींना दिली जाते ज्यांनी जागतिक स्तरावर महत्त्वपूर्ण नेतृत्व केले आहे आणि आपल्या देशासाठी किंवा जगासाठी अमूल्य योगदान दिले आहे.
या सन्मानाचे प्रतीक म्हणजे सात कोनांचे सोन्या-चांदीचे नक्षीकाम असलेले पदक, ज्यावर घानाच्या ध्वजाच्या रंगांची (लाल, पिवळी, हिरवी) रिबन असते. हा केवळ एक पुरस्कार नसून, तो राष्ट्राची कृतज्ञता आणि आदर व्यक्त करण्याची एक गौरवशाली परंपरा आहे.
सन्मान सोहळा: 30 वर्षांनंतरचा ऐतिहासिक क्षण!
2 जुलै 2025 रोजी घानाची राजधानी अक्रा (Accra) येथे एका भव्य समारंभात घानाचे राष्ट्राध्यक्ष जॉन ड्रामाणी महामा यांनी पंतप्रधान मोदींना हा सन्मान प्रदान केला. विशेष म्हणजे, गेल्या 30 वर्षांत भारताच्या पंतप्रधानांनी घानाला दिलेली ही पहिलीच अधिकृत भेट होती. यामुळे या सन्मान सोहळ्याचे ऐतिहासिक महत्त्व अधिकच वाढले आहे.
पंतप्रधान मोदींना हा सन्मान का मिळाला?
घाना सरकारने पंतप्रधान मोदींना हा बहुमान देण्यासाठी तीन प्रमुख कारणे दिली आहेत:
* जागतिक नेतृत्व आणि मुत्सद्देगिरी: गेल्या दशकात पंतप्रधान मोदींनी भारताला जागतिक स्तरावर एक सशक्त, विकसित आणि निर्णायक राष्ट्र म्हणून स्थापित केले आहे. त्यांचे 'वसुधैव कुटुंबकम्' या तत्त्वावर आधारित परराष्ट्र धोरण आणि लोकशाही मूल्यांवरील त्यांचा ठाम विश्वास, याची दखल जगभरातील अनेक देशांनी घेतली आहे.
* भारत-घाना संबंधांचे पुनरुत्थान: या दौऱ्यादरम्यान, मोदींनी दोन्ही देशांमध्ये व्यापार, आरोग्य, औद्योगिक विकास, डिजिटल परिवर्तन आणि शिक्षण यांसारख्या क्षेत्रांमध्ये सहकार्य वाढवण्यावर भर दिला. यामुळे घानाने भारताला आपला "मित्र राष्ट्र" मानले आहे आणि भारताच्या जागतिक योगदानाला अधिकृतपणे मान्यता दिली आहे.
* संयुक्त युवा भविष्याची बांधणी: सन्मान स्वीकारताना मोदींनी हा पुरस्कार "1.4 अब्ज भारतीयांच्या वतीने आणि दोन्ही देशांच्या तरुण पिढीसाठी समर्पित" असल्याचे सांगितले. हे विधान केवळ औपचारिक नव्हते, तर पुढील अनेक सहकार्यांच्या करारांमधून ते प्रत्यक्ष कृतीतही उतरले.
भारत-घाना करार: सहकार्याचे नवे पर्व!
या भेटीदरम्यान, दोन्ही देशांमध्ये एकूण चार महत्त्वाचे सामंजस्य करार (MoUs) जाहीर झाले:
* सांस्कृतिक आदान-प्रदान कार्यक्रम (2025-2029): यामुळे दोन्ही देशांतील संस्कृती आणि लोकांमधील संबंध अधिक दृढ होतील.
* स्टँडर्डायझेशन संस्थांमध्ये सहकार्य (BIS ↔ Ghana Standards Authority): यामुळे व्यापार आणि उद्योगात सुलभता येईल.
* आयुर्वेद व पारंपरिक औषधांवरील अभ्यास व शिक्षण: आरोग्य क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण प्रगती साधली जाईल.
* द्विपक्षीय राजनैतिक संवादासाठी स्थायी फ्रेमवर्क: भविष्यात नियमित आणि रचनात्मक संवाद सुनिश्चित होईल.
यासोबतच, घानामध्ये UPI डिजिटल पेमेंट प्रणाली, जनऔषधी केंद्रे, कौशल्य प्रशिक्षण केंद्रे, आणि लस निर्मिती सहकार्य यांचीही घोषणा करण्यात आली. हे सर्व उपक्रम केवळ आर्थिक किंवा औद्योगिक नसून, ते लोककेंद्री विकासाचे महत्त्वाचे स्तंभ आहेत.
भविष्याचा दृष्टिकोन: व्यापार आणि सामरिक सहकार्य
घाना आणि भारताने येत्या 5 वर्षांत द्विपक्षीय व्यापार दुप्पट करण्याचे महत्त्वाकांक्षी उद्दिष्ट ठेवले आहे. याव्यतिरिक्त, दोन्ही देश सुरक्षा, सामरिक प्रशिक्षण आणि दुर्मिळ खनिज साधनांच्या (rare earth minerals) संधींमध्येही सहकार्य वाढवणार आहेत. हे भविष्यातील आर्थिक आणि सामरिक भागीदारीचे संकेत आहेत.
निष्कर्ष
पंतप्रधान मोदींना मिळालेला हा सन्मान केवळ एक राजकीय घटना नाही, तर तो भारत आणि आफ्रिका संबंधांतील एक मैलाचा दगड आहे. घानाने भारतावर दाखवलेला विश्वास आणि भारताने दिलेली ठोस आश्वासने यामुळे आगामी काळात दक्षिण-दक्षिण सहकार्य अधिक प्रभावीपणे बहरेल यात शंका नाही.
या ऐतिहासिक सन्मानामुळे भारताचा जागतिक दबदबा वाढला आहे, आणि भारत-घाना मैत्रीचा झेंडा आता अधिक अभिमानाने फडकत आहे!
तुम्हाला काय वाटतं?
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना मिळालेल्या या राष्ट्रीय सन्मानाबद्दल तुमचं मत काय आहे? तुम्हाला वाटतं का की भारत-आफ्रिका संबंध आणखीच भक्कम होतील? तुमच्या प्रतिक्रिया कमेंटमध्ये नक्की शेअर करा!
पंतप्रधान मोदींना मिळालेले काही प्रमुख आंतरराष्ट्रीय पुरस्कार खालीलप्रमाणे आहेत:
* ऑर्डर ऑफ अब्दुलअझीझ अल सऊद (सौदी अरेबिया) - 2016
* स्टेट ऑर्डर ऑफ गाझी अमीर अमानुल्लाह खान (अफगाणिस्तान) - 2016
* ग्रँड कॉलर ऑफ द स्टेट ऑफ पॅलेस्टाईन (पॅलेस्टाईन) - 2018
* ऑर्डर ऑफ झाएद (संयुक्त अरब अमिराती) - 2019
* ऑर्डर ऑफ सेंट अँड्र्यू (रशिया) - 2019
* ऑर्डर ऑफ द डिस्टिंग्विश्ड रूल ऑफ निशान इज्जुद्दीन (मालदीव) - 2019
* किंग हमाद ऑर्डर ऑफ द रेनेसाँ (बहरीन) - 2019
* लीजन ऑफ मेरिट (अमेरिका) - 2020
* ड्रुक ग्याल्पोचे ऑर्डर (भूतान) - 2021
* कम्पेनियन ऑफ द ऑर्डर ऑफ लोगोहू (पापुआ न्यू गिनी) - 2023
* कम्पेनियन ऑफ द ऑर्डर ऑफ फिजी (फिजी) - 2023
* एबाकल अवॉर्ड बाय द रिपब्लिक ऑफ पलाऊ (पलाऊ) - 2023
* ग्रँड क्रॉस ऑफ द ऑर्डर ऑफ ऑनर (ग्रीस) - 2023